Wat shah rem noh, hadien ka miet synñia barabor ka wan ka step ba phyrnai: M.P. MAWKON

“Phi lah ban sah sa tang ma phi hi marwei u ban ne ka ban ngeit ha lade, kata ka lah biang pura ban nym shah jop noh ha kata ka jingpyrshang jong phi wat la phi la rem noh shisien ruh. Namar lada don tang uwei u khlur uba mih ha ka haw haw ha suinbneng kata ka haw haw ka iohi hi ia ita i jingshai hapdeng jong ka miet badum. Wah shah jop noh.” - Richelle E. Goodrich.

Teng teng ha ka jingim jong ngi ha kane ka sla Pyrthei, bunsien ngi ju shah rem noh ha ki jingpyrshang jong ngi ha la ka jingim. Bad haba kum kata ka por ka wan ka jingpynsngew ban sangeh noh bad ban shah jop noh ha baroh ki lynti kiba ngi dei ban jam namar ngi sngew ba ngim myntoi eiei bad ngim ler lada ngin pyrshang ruh ngin shah rem noh bad ngin ym lah ban jop wat tang ia iwei ruh ha ka jingim. Kaba kham sngewsih ka long ba wat shuwa ban sdang ia kano kano ka kam, Ngi lah don lypa kata ka mynsiem ba ym myntoi shuh hi re namar ngin shah rem noh. Kane ka jingsngew ka pyniap troiñ noh ia kiba bun ki samla kiba ieid ki jong ngi. Ha kaba ki la poi ban pynsyrwa ia la ka jong ka jingim, kam pher ka lah ban dei ha ka jingpule, ha ka kamai ka kajih, ka kam ka jam bad ha ka imlang ka sahlang. Kaba kham ma ka long ba kiba bun kim don shuh ka Jingshaniah ha Lade bad ki la shu shah rem noh khlem da pyrshang. Bad ka don ruh ka por ba kiba bun ki briew ha la ka jingim, shuwa ba kin ioh noh ia ka jingjop, ki la iehnoh syndet ia kata ka jingpyrshang bad ki la shu shah jop noh bad ki pdiang noh wat ban shah rem haba ki wan ki jingpynduh mynsiem bad ki jingduh jingkyrmen ia kata ka jingpyrshang jong ki. Ngi dei ban sngewthuh haba ngi leh ia kano kano ka kam la kaba rit ne kaba khraw, kam pher kan dei ka sien kaba nyngkong ne kaba ar ne kaba katno katno sien, kin wan beit shibun KI JINGPYNPEP NOH. Hynrei ngi dei ban tip ba Uta u ban poi ha kliar ka nam jong ka jingjop dei uta uba iai pyrshang bad pyrshang hapdeng shibun ki jingshahjop um man thait noh ban iai ieng bad iai ia khun ban beh sha pyrshah jong kata ka thong kaba u thmu ia kaba um tip lypa. 

Kum ki parasamla ngi dei ban kynmaw ba kata ka por kaba eh than ha ka jingpyrshang kaba rit ka jong phi lyngba ka jingtrei shitom thop shi thop  kan ialam pat ia ngi sha ka ka Khyllipmat kaba lah ban long ka Khyllipmat kaba khraw tam ha ka jingim jong phi. “Iai beit shakhmat, wat shah rem noh” ka dei ban long ka kyntien ai jingkyrmen ka jong ngi ia lade wat ia kiwei ruh. Ka por kaba eh kaba ngi ia kynduh kan dei ka nonghikai  ia ngi ban long kiba khlaiñ ha kaba khatduh. “Ngim dei ban tieng ia ka jingshah rem noh (Failure) hynrei ngi dei ban tieng LADA NGIM PYRSHANG”.

Kiei kiei baroh ki lah ban long, katba phi dang im ha kane ka sla ka pyrthei, katba phi dang eh dang khlaiñ bad katba dang long kiba laitluid ha ka jingmut jingpyrkhat. Phi dang don ia ka kabu ba phi lah ban pyrshang haduh ba phin da poi ha kliar u lum ka jingjop. Hynrei kawei kaba donkam ka long phi dei ban don ia ka mynsiem kaba iaineh bad ka mynsiem ka jingtrei shitom kaba naduh ka mynsiem ka jingshisha jong phi.

Ka kyntien ‘SHAH’ bad ‘JOP’ kam ju dei ban ia don lang ha ka jingim jong ngi.  Bad kaba kham donkam ruh kane ka kyntien ‘EM’ kam dei ban don ha ka jingmut jingpyrkhat bad ha ka jingim ba man la ka sngi jong ngi. Namar ha kane ka jingim ha kane ka sla pyrthei, ngi dei baroh kiba donkam ha kane ka imlang ka sahlang ka jong ngi ha kaba kiba bun ki im ha ka jingduh jingkyrmen ha kiba bun ki liang. To ngin long ki nuksa babha ban long kiba iaid shakhmat khlem kynran dien ha la ka jingpyrshang ka jong ngi ha man la ki thong ha ka jingim. Lyngba ka jingjop jong ngi, ngin long ki jingkyrkhu ia kiwei la ka long ha kano kano ka liang baroh. 

Ha ka jingshisha, phin ym sngewthuh hi da lade ia lade ba ngi don ia shibun ki jinglong (Ki Sap) kiba bha kiba kor tam kiba don hapoh ha ngi ia kiba U Blei u la ai sngewbha ia uwei pa uwei u briew ha kane ka pyrthei haba u phah wan long briew. Bad ha man la ka khyllipmat ba ngi sngew kumba ngi la shah jop noh bad ka Jingrem ka dei ia ngi ban ia kynduh, wat duh mynsiem noh ne wat kynran dien noh ha kata ka jingpyrshang ba ngi la sdang. Ban Mad ia U SOH JONG KA JINGJOP BUNSIEN HAP MAD IA KI SOH BA KTHANG KA JINGSHAH REM BUNSIEN KI BYM IAI NEH JUNOM PAT, hynrei BUH JINGMUT HA LADE HI, NGAN IAID SHAKHMAT, NGAN TREI SHITOM BAD NGAN YM SHAH JOP NOH.

Balei ngim dei ban shah rem noh HA KA JINGIM:

● Phi don lut baroh kiei kiei kiba phi donkam kiba la kyrkhu da U Blei.

● Phi dang im bad kam don kaei kaei kaba ym lah bad phi.

● Hynrei kaba donkam ka dei ma phi hi u ban pynshisha ia kata ka jinglah jong phi.

● Ka Jingjop ka long kaba sngewtynnad ha la ka jingim la iba rit ne khraw.

● Ka lah ban pynkylla sha ka jingbha.

● Kane ka dei ka ban jia ha ka jingim, hynrei dei ma phi u ban Saiñdur ia la ka jingim.

● Phin sa ioh shibun ki jinghikai lyngba ka jingbymshahrem noh.

● Man la uwei pa uwei u don ka hok ban ioh ia ka jingsuk bad jingjop.

● Namar ka jingshahrem noh ka dei kaba ju jia ha uwei pa uwei baroh uba pyrshang.

U Jack Ma uwei na ki Riew Pawkhmat ha ka Pyrthei u la ong, “Wat shah rem noh, hadien ka miet synñia barabor ka wan ka step ba phyrnai. Mynta ka dei ka sngi kaba eh, Lashai kaba kham eh than, hynrei ka lashisngi kan long kaba shai phyrnai”.

Kumta to phin long kiba iai shaniah ha lade hi, bad to long bunsien kiba sngewbang ban pyrshang ia ki jingtip kiba thymmai. To trei shitom, wat shah rem noh ha ki jingthmu ba bha ban poi sha kliar ka jingjop, Namar wat la kiwei kim ngeit bad kim pdiang ba kita ki jingthmu jong phi kin urlong, hynrei phi to iai im sngi ban trei shitom da ka jingshaniah bad jingngeit skhem ha lade hi. Kine ki long ki atiar ban pynskhem ia phi hi ha kano kano ka jingpyrshang jong phi, kam pher kaei kaei kaba phi leh bad pyrshang ha la ka jingim, iaineh bad iai trei shitom khlem kynran dien noh ha kata ka lynti ba phi thmu ha la ka jingim.

“Leh ia kaei kaei kaba phi sngew ba kaba dei ha la ka jingim da kaba pyndep hok ia ka. Ka lynti kam dei kaba suk ha kata ka jingpyrshang ka jong phi, kin mih bun ki jingpynpep lynter lynti, hynrei to iai neh, iai minot bad iai trei shitom da ka jingkut jingmut baskhem ban poi ha ka thong kaba phi thmu. Phi lah ban poi khlem pep sha kata ka thong ba phi thmu. Lada phim shah rem noh”.

Kynmaw bunsien lyngba ka Jingngeit kaba skhem ka jong phi bad ka jingtrei shitom ka jong phi, phi lah ban poi sha kata ka thong kaba phi thmu ha la ka jingim.

U Shabi sha kliar ka nam jong ka jingjop,

U long ka jingtrei shitom bad jingbym shahrem noh,

Bat skhem ia kane ka jingtrei shitom thop shi thop,

Haduh ba phin da poi ha kliar ka nam jong ka jingjop.